Zo’n anderhalf geleden opende WEG een splinternieuwe fabriek in het Portugese Santo Tirso. Deze nieuwe faciliteit, de tweede in Portugal, is volledig gericht op de productie van laagspannings-elektromotoren. Met een investering van 15 miljoen euro is Santo Tirso nu de grootste fabriek in Europa van het van oorsprong Braziliaanse bedrijf. Inmiddels zijn er plannen en is er grond gereserveerd voor nog meer uitbreidingen. Aandrijftechniek toog richting Portugal en maakte de volgende reportage.
Bij de nieuwe fabriek in Santo Tirso worden we hartelijk ontvangen door João Cardante, International Sales Manager bij WEGeuro – Indústria Eléctrica S.A. “Al sinds 1917 worden er in Portugal elektromotoren gefabriceerd. In 1968 werd de fabriek in Maia in gebruik genomen onder de naam Efacec Universal Motors. In 2002 nam WEG deze fabriek over en kreeg hiermee vaste grond onder de voeten in Europa. Deze eerste fabriek in Europa is van groot belang voor WEG. Allereerst de logistiek, we kunnen kortere levertijden en meer flexibiliteit bieden aan Europese klanten. De locatie is dichtbij de haven van Porto en ook via de snelweg zijn producten snel te transporteren.”
“Ten tweede gaf ons dat de mogelijkheid om ons Atex motoren portfolio verder uit te breiden en kregen we hiermee toegang tot een nieuwe klantenkring. En tot slot de cultuur en taalovereenkomsten met Brazilië. Hierdoor kunnen we snel schakelen met elkaar, we begrijpen elkaar. Bovendien spreekt 42% van de Portugezen over het algemeen een tweede taal, meestal Engels.”
Preferred partner voor EU-klanten
Volgens Cardante is de geografische nabijheid bij Europese klanten misschien wel het belangrijkste. “Dichtbij de klant produceren betekent dat je een preferred partner wordt. Je kunt de klant adviseren en veel actiever ondersteunen bij zijn keuze voor de juiste elektromotor. Mede daarom zijn we gaan uitbreiden in Santo Tirso. In de nieuwe fabriek richten we ons in eerste instantie geheel op laagspanningsmotoren met een maximum vermogen van 660 kW, tot 1140 V en bouwgroottes vanaf 225 tot 355. Dat geldt dan voor de normale laagspanningsmotoren, speciale applicaties (high speed, marine, procesindustrie), rookafzuiging en explosieveilig.”

Wat gebeurt er met de fabriek in Maia? “Daar blijven we onze richten op de specials en dan vooral op laagspannings-, middenspannings- en hoogspanningsmotoren,” legt Martijn Brinks, sales manager WEG Netherlands uit. “In Maia produceren we verschillende types, waaronder explosieveilige motoren en andere specials. Qua vermogen kunnen we hier tot 9 MW bouwen, een spanning van maximaal 13.800 V en bouwgroottes vanaf 280 tot maximaal 1000. Doordat er ruimte vrijkomt gaan we deze fabriek opnieuw inrichten met een focus op de grote motoren. Ook gaan we hier de serviceafdeling uitbreiden en versterken.”
Modulaire opzet productie
De fabriek heeft productielijnen voor CNC-verspaning, rotorfabricage, statorwikkeling, assemblage en het testen van elektromotoren. Cardante neemt ons mee de productievloer op, vanzelfsprekend voorzien van veiligheidsschoenen en gekleurde ‘visitor’-vestjes. We beginnen de rondleiding bij een groot whiteboard met een aantal witte vlakken in een halve cirkel eromheen. “Hier starten elke morgen alle teamleiders van de diverse disciplines van de productie hun dag. Hier wordt de actuele productie besproken, welke klanten, knelpunten, beschikbaarheid van mensen en machines, eventuele kwaliteitsissues etc.”
Daarna lopen we door naar de productielijnen. “De productie is in drie delen opgezet. Hier vooraan is de productie van de assen, dan hebben we een aparte lijn voor de statorwikkelingen en tot slot nog de assemblage. Net als bij andere WEG-fabrieken wordt de lay-out van deze fabriek modulair opgezet om een snellere en efficiëntere materiaaltoevoer voor de industriële processen te creëren. Hierdoor kunnen we de productiecapaciteit continu vergroten om aan de uitbreidingsbehoeften te voldoen. We zien een vrouwelijke CNC-operator een machine beladen met een kraan. “We streven bewust naar een gelijke hoeveelheid mannen en vrouwen in de productie,” legt Cardante uit. “We trainen onze mensen zodat ze op meer plaatsen inzetbaar zijn.” Later zien we inderdaad een gezonde mix van vrouwelijke en mannelijke medewerkers.
Mix van automatisch en handmatig
We vervolgen onze weg naar de statorwikkellijn. WEG gebruikt twee soorten koperdraad voor haar wikkelingen. Gewoon (rood) koper en groen (gecoat) koper. Deze laatste wordt gebruikt voor motoren welke doormiddel van een frequentieomvormer aangestuurd worden. Voor het maken van de wikkelingen heeft WEG eigen machines ontwikkeld. Het plaatsen van de wikkelingen in de stator maar ook het knippen van het isolatiemateriaal is allemaal handwerk. “Er is een gezonde mix van geautomatiseerde en handmatige productieprocessen die zich volledig op een efficiënte productiviteit concentreren,” legt Cardante uit.
Alleen A-merk lagers
Daarna worden de statoren getest, geïmpregneerd en voorzien van een serienummer. Tot slot wordt de stator in de behuizing geplaatst en kan de assemblage van de complete motor plaatsvinden. De assemblage vindt weer op een andere lijn plaats. Cardante: “Aan het begin van de lijn verzamelen de medewerkers alle componenten in een soort van supermarkt. Hier worden ook de lagers via inductie verwarmd en op de assen geplaatst. Om de lagers te beschermen in het verdere assemblageproces, worden ze tijdelijk ingepakt in aluminiumfolie. We leveren de motoren alleen met A-merk lagers zoals FAG (Schaeffler) en NSK.”
De feitelijke assemblagelijn splitst zich op in twee lijnen. Er is een lijn voor standaard motoren en een lijn voor speciale motoren. “De standaard motoren hebben een snellere doorloop, terwijl de speciale motoren meer tijd en aandacht nodig hebben.”
Classificatie en testen
Tot slot gaan de motoren de spuitcabine in voor een mooie en beschermende laklaag en worden ze getest. In de speciale geluidsdichte testruimte kunnen er twee motoren tegelijkertijd worden getest. “Zeker bij de speciale en de gecertificeerde motoren nodigen we de klanten uit om te komen kijken bij het testen. Binnen de maritieme sector, waarbij wij voldoen aan de meeste classificaties, moet een gecertificeerd persoon de afname doen.” Over testen gesproken, WEG kan diverse testen zelf uitvoeren; full load, trillingen, geluid, beschermingsklassen etc. Alles volgens de internationale geldende normen.

Het mag duidelijk zijn. WEG heeft in Santo Tirso een moderne, state-of-the-art fabriek neergezet voor de productie van laagspanningsmotoren. Maar ook WEG beseft dat dat alleen niet voldoende is. Het bedrijf besteedt veel aandacht aan het personeel waarbij teamwork, kennisvergroting en skills het werkklimaat verbeteren. Er zijn in Portugal contacten met de beste engineering opleidingen, universiteiten en instituten, ook op Europees niveau. Toeleveranciers van WEG worden speciaal geselecteerd en moeten voldoen aan criteria op het gebied van technische kennis, kwaliteit, financieel solide, een goede werkgeversreputatie en zich houden aan ethische code. Ook de klant heeft hier profijt van en wordt door WEG gezien als deel van het team. Alleen door intensieve samenwerking ontstaan immers de beste oplossingen.