Bezuinigen op de elektromotor voor dek-equipment kan een dure vergissing zijn. Het ruwe maritieme milieu en onregelmatige gebruikspatronen vereisen een motor die op maat gemaakt is voor de taak. Anders lopen scheepseigenaren het risico dat hun kritische toepassingen uitvallen wanneer ze nodig zijn.
Zoals elke zeeman weet, is er een wereld van verschil tussen werken boven en onder. Op het dek van een zeeschip moet men voorzorgsmaatregelen nemen om de zware blootstelling aan zon, wind en zout zeewater te doorstaan of de gevolgen te dragen. Dit geldt zowel voor mensen als voor machines. De meeste scheepstoepassingen zijn benedendeks ondergebracht en daardoor relatief goed beschermd tegen de omgeving. Maar dek-equipment zoals laadkranen, takels en anker-/beugellieren zijn een ander verhaal. Het gebruik van een standaard elektromotor voor deze toepassingen is meestal een recept voor een kritieke storing. In plaats daarvan wordt een op maat gemaakte remmotor speciaal gebouwd voor deze taak.
Zware weersomstandigheden
Dek-equipment loopt het risico zware golven van zout water te moeten trotseren. Wanneer deze golven met immense druk tegen het dek slaan, dringt het zeewater overal binnen, wat grote en onomkeerbare schade kan veroorzaken, tenzij de motor er speciaal op is voorbereid. “Een motor die in zo’n agressieve omgeving werkt, moet goed worden beschermd”, zegt Maarten de Beun, Sales Manager – Deck Machinery bij Hoyer.
Kritische toepassingen
De extra bescherming en kwaliteit zijn nog belangrijker omdat machines op het dek zoals lieren en kranen vaak kritisch zijn voor het functioneren van het schip. In veel gevallen moet de apparatuur in goede staat verkeren voor de classificatie van het schip. Dat betekent dat als de motor uitvalt, het schip wettelijk de haven niet mag verlaten totdat deze is gerepareerd of vervangen.
Gebruikspatroon remmotor
Een andere factor waarmee rekening moet worden gehouden is het weinig frequente gebruikspatroon. Sommige remmotoren worden wekenlang niet ingeschakeld, omdat de lieren en kranen alleen worden gebruikt wanneer het schip in de haven ligt of lading lost. “Op vissersschepen bijvoorbeeld zijn sommige lieren en takels slechts enkele minuten per maand in bedrijf. Langdurige perioden van inactiviteit zijn niet goed voor een motor. Er zijn dus veel redundanties nodig om ervoor te zorgen dat hij werkt wanneer je hem aanzet. Een storing tijdens het lossen van een grote vangst kan catastrofaal zijn voor een visser”, zegt de Beun.
Op maat gemaakte remmotoren
“Remmotoren voor dek-equipment worden bijna altijd op maat gemaakt voor het specifieke gebruik en de specifieke toepassing, met strikte protocollen voor de montage. Omdat wij een modulair bouwconcept hanteren, zijn wij in staat de door de klant gewenste oplossing in onze eigen assemblagewerkplaats te realiseren.”
Assemblage
“Een belangrijk aspect bij het maken van een custom-built remmotor is de assemblage van alle verschillende en speciaal ontworpen componenten. Daarom is het belangrijk om toegewijde werknemers te hebben die hoog opgeleid zijn en de gevolgen kennen van slordig werk. Zelfs de kleinste onderdelen, zoals verlijmde afdichtingen en O-ringen, zijn niet standaard om betrouwbaardere motoren te krijgen”, zegt de Beun.
Ontwerpfase dek-equipment
Idealiter begint de samenwerking tussen klant en motorleverancier in de ontwerpfase, waarbij de ingenieurs die de specifieke toepassing ontwerpen direct worden betrokken. Zo kan rekening worden gehouden met factoren als benodigde ruimte en milieueffecten. Hoyer heeft onlangs alle tekeningen van remmotoren in gedetailleerde 3D-versies beschikbaar gesteld, zodat klanten elementen zoals kabels en stekkers nauwkeurig kunnen plaatsen.
Sensoren en frequentieregelaars
Terwijl vroeger relatief eenvoudige motoren met drie snelheden de meest voorkomende optie voor lieren waren, is de markt verschoven naar oplossingen met variabele frequentieregelaars Tegenwoordig gebruiken de meeste grote lierfabrikanten motoren met één snelheid en een frequentieregelaar, die een nauwkeurigere regeling bieden voor een precieze positionering en tegelijkertijd de motor elektrisch en mechanisch minder belasten.
Dek-equipment in de praktijk
“Sommige klanten willen gewoon een 180 Hz motor op volle snelheid laten draaien om een lijn zo snel mogelijk op te rollen, maar in veel toepassingen is het een voordeel om de frequentieregelaar te kunnen gebruiken als rem en het koppel vast te houden. Vooral voor lieren die een meer dynamisch gebruik kennen met een constante spanning om de lijn gespannen te houden”, aldus de Beun.
Sensoren
Veel toepassingen van dek-equipment gebruiken ook sensoren zoals encoders om input te leveren voor dynamisch gebruik, bijvoorbeeld om de spanning te controleren of te bepalen hoeveel een lijn is verlengd. Deze kleine en delicate elektronische apparaten hebben speciale, waterdichte bescherming nodig om in de natte en zoute omgeving te overleven.
Ook interessant: Testcenter Hoyer Motors kan nu motoren testen tot 350 kW