Gebruikers wijzigen regelmatig machines. Maar is dat wel mogelijk binnen de wettelijke kaders? De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) schreef er een korte werkinstructie over.
In de loop van 2021 kreeg de NLA signalen dat de markt in Nederland op slot zat. Fabrikanten dreigden failliet te gaan vanwege het beeld dat het wijzigen van een machine alleen was toegestaan als degene die de wijziging doorvoerde het volledige TD van de oorspronkelijke fabrikant kon overleggen.
Machine wijzigen binnen wettelijke kaders
Om deze situatie te doorbreken onderzocht de NLA de mogelijkheden binnen de bestaande wet- en regelgeving. Daaruit bleek dat het mogelijk is en is toegestaan een machine te wijzigen binnen de wettelijke kaders. Ook bleek de interpretatie van wet- en regelgeving die in de loop der jaren in Nederland was ontstaan te rigide en onvoldoende pragmatisch. Daarom stelde de NLA een handzaam document op, de Werkinstructie Beoordelen van gewijzigde machines.
Basismachine, geen wijzigingen
Voor onderbouwing van de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen conform Bijlage 1 van de Machinerichtlijn 2006/42/EG kan degene die wijzigt gebruikmaken van oorspronkelijke documentatie (handleiding en EG-Verklaring van Overeenstemming). Dit geldt voor dat deel van de machine waar de wijziging geen invloed op heeft.
Wijziging, nieuw gedeelte
Degene die wijzigt, moet onderbouwen (zoals beschreven in Bijlage VII onder A van de Machinerichtlijn) dat het nieuwe deel volledig voldoet aan de eisen van de Machinerichtlijn.
Wijziging, invloed op basismachine
Degene die wijzigt, moet de invloeden van de wijziging op de basismachine volledig onderbouwen zoals omschreven in punt 2. Daarbij moeten de grenzen duidelijk zijn van de wijzigingen die invloed hebben op de basismachine.
Machines van vóór het CE-tijdperk
Oude machines moeten al sinds 31 december 1996 voldoen aan de Richtlijn Arbeidsmiddelen (2009/104/EG). Voor mobiele arbeidsmiddelen en arbeidsmiddelen voor het hijsen/heffen van lasten geldt dit sinds 5 december 2002. Ook oude machines moeten veilig zijn en voldoen aan wet- en regelgeving
Arbobesluit
In Nederland is deze Europese Richtlijn opgenomen in de Arbeidsomstandighedenwetgeving (Arbobesluit). De richtlijn bevat gebruikerseisen en minimumvoorschriften over de inrichting van arbeidsmiddelen. Met andere woorden: ook oude machines moeten veilig zijn en voldoen aan wet- en regelgeving.